ΣΧΟΛΙΑ

Σχολιασμός από τον Σταύρο Ιντζεγιαννη

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΛΑΜΠΡΗ

ΠΟΙΗΣΗ

ΡΟΕΣ

    Σύντομη προσέγγιση στη νέα ποιητική συλλογή «Ροές» της Παναγιώτας Λάμπρη από τη θέση του αναγνώστη  που χαίρεται την απαρασάλευτη στάση του πνευματικού ανθρώπου ο οποίος  έχει τάξει χρέος του να  στέκει στο μετερίζι  των πνευματικών αγώνων  μ` όλες τις αντίξοές  συνθήκες του καιρού μας.  Αφιερωμένη στη γενέθλια γη η νέα  της ποιητική κατάθεση, η οποία δημοσιεύεται  στην ηλεκτρονική της μορφή «issuu Παναγιώτα Λάμπρη» με όλες τις δυσκολίες που παρουσιάζει η ηλεκτρονική ανάγνωση, για τον Έλληνα αναγνώστη ο οποίος  δεν είναι αρκετά εξοικειωμένος στην ψηφιακή μορφή και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ποιητικό κείμενο που απαιτεί συχνές επαναφορές ανάλυση και ανασύνθεση στα προηγούμενα ώστε να εμβαθύνεις στη σκέψη του ποιητή και να χαρείς το ερέθισμα και την ποιητική του.

    Τούτων δοθέντων, - όπως θα λέγαμε μισό αιώνα πριν- η γλώσσα  ακόμη και στην ποιητική της έκφραση μετασχηματίζοντας  τύπους και λέξεις  προσαρμόζοντάς τους –ανάλογα με τη χρήση και την ικανότητα του δημιουργού-στο σύγχρονο μιλητό μας, έχει διαπεράσει από την κορφή ως τα νύχια και ως μέσα στα ένδον της  την ποιητική έκφραση και έχει δημιουργήσει τη γλώσσα που ο κάθε ποιητής ή δημιουργός χρησιμοποιεί και αποτελεί το ιδιαίτερο γνώρισμα του. Το γλωσσικό του στίγμα.

   Είναι η περίπτωση της Παναγιώτας Λάμπρη που την κάνει αναγνωρίσιμη και την καθιερώνει κατά κάποιον τρόπο. Για παράδειγμα : Οι πλείστοι των ανθρώπων, δύσκολα τη χαρά μοιράζονται. Στις λύπες επενδύουν(Διαπίστωση σελ9)

   ΡΟΕΣ

   44 ποιήματα ποικίλης  θεματογραφίας τα ποία αρθρώνονται σε έναν ανθρωποκεντρικό άξονα που αποτελεί τον ένα πόλο και την πατριδολατρία τον δεύτερο: « Γυναίκες  Ηπειρώτισσες, γυναίκες της καρδιάς μου σαν τι βοτάνι πίνατε και τι γιτιές σας κάναν και γίνατε όλε ς δυνατές σαν αντρογυναίκες (Καρυατιδες σελ 41) κι ακόμη για τον γενέθλιο τόπο που δεν μπορεί  να κρύψει την λατρεία της  και δεν παραλείπει ευκαιρία σε όλα της τα γραφτά σχεδόν να εκθειάζει. :   «Αγρυπνο σε κρατούν στη Ροδαυγή  τη νύχτα τ` αϊδονάκια   Το τραγούδι τους ερωτικό κι ατέρμονο τρίλιες  ξεχωριστές συχνά μοναχικές  στη σιγαλιά της νύχτας.(σελ 37)

   Πράγματι αν ο αναγνώστης δεν παρασυρθεί από την όντως γλαφυρή και αριστοτεχνική σύζευξη των λέξεων (λόγια-δημοτική - ντοπιολαλιά ) θα βρει εν παντί και πάντα τον παράγοντα πατρίδα και τον άνθρωπο σε μια φιλοσοφική θεώρηση της θέσης  στον χρόνο και στον τόπο. Στο παρόν και στο επέκεινα. Επισημαίνει την πανθομολογούμενη αλήθεια για τους πολιτικούς : « Μέχρι της  εξουσίας τον θώκο ν ανεβούν ως άλλοι Δον Κιχώτες με κάθε αναεμόμυλους τα βάζουν…..Οι ίδιοι όσον καιρό την εξουσάι κατέχουν ηγέτες και συστήματα πολιτικά που επί χρόνια εξύβριζαν με λόγια  θριαμβευτικά  υμνολογούν (ΔονΚιχώτες 13).Κι ακόμη σε μια φιλοσοφική (κάτι που συχναπαντούμε στην ποίησή της ) θεώρηση υπογραμμίζει τη θέση του ανθρώπου στο μεγάλο πρόβλημα της ύπαρξης.

  Γράφει« Ο θάνατος ούτως ή άλλως είναι μια μικρή εκπνοή κι όλα τα άλλα χωρίς νόημα να τα λογαριάζεις»(προσμονή θανάτου)σελ 61

Κι αλλού στη σελίδα 59…. « Όταν οι ψυχικοί δεσμοί ανύπαρκτοι είναι κανένας δεσμός  αίματος  δεν δένει τους ανθρώπους.(Οι Δεσμοί) ή : « Ευτυχείς όσοι δίνουν κι ανταπόδοση δεν περιμένουν » ( Ο ευτυχής  σελ 60)  

  Σε κάθε περίπτωση κύριο γνώρισμα της ποιητικής της ο στοχασμός πάνω στην περίπτωση Άνθρωπος. Ο Άνθρωπος στη σχέση του με τους άλλους και τον κοινωνικό του περίγυρο είναι κάτι που δονεί την ευαισθησία του ποιητή και τον ωθεί παρά τον φόβο να πολιτικολογήσει να πάρει θέση. Δείτε για παράδειγμα: Τα κυκλάμινα σελ. 18. «Τα κυκλάμινα το χρόνο πάλι θε ν` ανθίσουν, όμως των ανθρώπων οι ζωές εκείνες που από τη λαίλαπα της πυρκαγιάς και των στυγνών πολιτικών επέζησαν .πότε θ ανθίσουν».Αυτή η έγνοια για τον άνθρωπο κάνει φανερή ωσάν ερέθισμα την έμπνευσή της και κυριαρχεί στον στοχασμό της. Για όσους τη γνωρίζουμε όχι μόνο μέσα από τη θεματογραφία της  αλλά γενικότερα  σαν σκεπτόμενο σύγχρονο άτομο δεν αποτελεί θέμα στιγμιαίας συγκίνησης ή ερεθισμού αυτή η πλευρά της θεματογραφίας της

 Λόγο χάρη: Στον Πόνο σελ 54 Χαρά σ` εκείνον  που τα όριά του ατενίζοντας όρθιο κρατά το σήμα του και την ψυχή του αλύγιστη όλο μεγαλοσύνη.

  Σε μια ποιητική με 44 ποιήματα δε θα έλειπε καθώς είναι φυσικό από την ποιητική της φαρέτρα μια πλούσια γκάμα από θέματα που απασχόλησαν την επικαιρότητα (Το ροντβάλιλερ σελ 50- η Παναγία των Παρισίων – Η μνήμη του Πόντου σελ 40 Κι ακόμη η Ταναγραία σελ 41 ή το ωραιότατο φυσιολατρικό στη σελ  34

 Και θα θωρεί

Την πανδαισία των χρωμάτων τους

Και θ` αναπνέει

Την ελαφριά πνοή των αρωμάτων τους

 Και θα αγαλλιάζει

 Από την άφατη ομορφιά

 Που αφειδώλευτα  γύρω τους θα σκ0ρπίζουν

(Αρχές Μαγιού)

 ¨Όλα αυτά, το καθένα τους χωριστά, συνθέτουν την ποιητική στόφα του ανθρώπου που δεν μένει αμέτοχος παρατηρητής  στα προβλήματα, στις διάφορες καταστάσεις , στις συνθήκες που διαμορφώνουν το καθημερινό γίγνεσθαι του τόπου και του καιρού του και με την ποίησή του συμμετέχει και διαμορφώνει

κατά το μερίδιο που του αναλογεί το μέλλον του. Και όχι μόνο το δικό του αλλά του χώρου που ζει. Αυτή είναι η δύναμη της ποίησης. Στο γράμμα του  προς τους ποιητές ο Πάπας Συλβέστρος Β(999- 1003-γράφει πως είναι ευθύνη τους να σστηρίξουν τον κόσμο .

  Συνοψίζοντας σε μια θεώρηση σχολιασμού θέλω να υπογραμμίσω ότι η ποίηση της Παναγιώτας Λάμπρη- και όχι μόνο στις  ΡΟΕΣ δεν αποτελεί μια στιγμιαία αναλαμπή έμπνευσης αλλά μια υπεύθυνη στάση ζωής και ως τέτοια την αντιμετωπίζει ο σχολιασμός μου.

  Σταύρ