σχόλιο δ.Μαρκοπουλου

 

 

 

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ

π. Σχολικού Συμβούλου

  Πάτρα Ιανουάριος 2021.

 

  Κυκλοφόρησε   ο Β! τόμος  « ΑΝΑΛΕΚΤΑ»  του κ. Δ. Μαρκόπουλου με θέματα  Παιδαγωγική-Ιστορικά-Κοινωνική – Θρησκευτικά ο οποίος προσφέρεται στον σκεπτόμενο άνθρωπο ως εργαλείο γνωριμίας - μέσα από τη σκέψη ειδικών  επιστημόνων - θεμάτων που μπορεί φαινομενικά  να απασχολούν διανοητές υψηλού κύρους οι οποίοι  έχουν εντρυφήσει  στην ανάλυση τους, αλλά που καθώς θα διαπιστώσει ο αναγνώστης , αποτελούν περισσότερο εργαλεία μελέτης της καθημερινότητας όλων μας. Είναι  μία διαπίστωση που προβάλλει μέσα από την ανάγνωσή τους και όπως αποδεικνύεται  είναι προβλήματα που ο  καθένας μας  σε κάποια φάση της  ζωής του – είτε ατομικής, είτε οικογενειακής ή επαγγελματικής- έχει αντιμετωπίσει ή καλείται να  αντιμετωπίσει. Γι αυτό και το θεωρώ εργαλείο του καθ` ημέρα βίου και όχι απλό απόκτημα βιβλιοθήκης.    

    Θέματα  Παιδαγωγικά κυρίως όπου ο συγγραφέας –ένας σύγχρονος διανοούμενος  για όσους  τον γνωρίζουμε και έχουμε συζητήσει τις απόψεις του –λόγω επαγγελματικής ιδιότητος έχει αναλώσει  μεγάλο μέρος της ζωής του είτε μελετώντας τα , είτε προσπαθώντας –συμμετέχοντας με την πολυετή πείρα του ανώτερου εκπαιδευτικού.

  Αναφέρομαι  ειδικότερα στα θέματα παιδαγωγικής και ειδικότερα αγωγής  –μιας παρεξηγημένης έννοιας , καθώς πολλοί την μπερδεύουν με την ειδική μόρφωση – επιστημονική ή επαγγελματική κατάρτιση-παραβλέποντας  ότι αποτελεί –καθώς ο συγγραφέας  σημειώνει « πλαστουργία ανθρώπινων ψυχών» και συμπληρώνει , καθ` ο παιδαγωγός ο ίδιος, το μεγαλείο του δάσκαλου που καλείται να γίνει συνδημιουργός του Υψίστου.

  Η αξία της προσφοράς του κ. Μαρκόπουλου στη σύγχρονη γραμματολογία με τα ΑΝΑΛΕΚΤΑ τόμος Β! έγκειται στο ότι οι απόψεις του - θέματα παιδαγωγικά, ιστορικά, θρησκευτικά, κοινωνικά- τεκμηριώνονται πάνω στις απόψεις καταξιωμένων  ειδικών μελετητών - και σοφών καθώς επικράτησε να λέμε καλώς ή κακώς μιας και η σοφία δεν είναι πεπερασμένη- και δίνεται η ευκαιρία στον αναγνώστη να τα συζητήσει , να τα αναλύσει , να τα συγκρίνει, να εκφέρει την άποψή του σε μια νοερή-ιδιαίτερα χρήσιμη- συνομιλία με τον συγγραφέα –να τα αποδεχθεί ή να βάλλει τους δικούς του αστερίσκους.

   Σημειώνω - από το προσωπικό ενδιαφέρον του φιλίστορα- την ανεκτίμητη προσφορά του συγγραφέα στα ιστορικά θέματα καθώς οι νεοέλληνες -προσωπική μου άποψη-πολυπράγμονες σε  θέματα ποδοσφαίρου, λαϊκού άσματος η μόδας-αγνοούν-δεν ενδιαφέρονται φευ-για την ιστορία τους. Να η χρησιμότητα της μελέτης  των ΑΝΑΛΕΚΤΩΝ του κ Μαρκόπουλου- του παιδαγωγού κ. Μαρκόπουλου!  

   Σημειώνω το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που παρουσιάζει το κεφάλαιο «Ιδεολογικό περιεχόμενο της  Επανάστασης του `21» αφ` ενός  διότι συμπληρώνονται 2 αιώνες- χρόνος ικανός για αντικειμενική μελέτη- και δεύτερο διότι κατά την προσφιλή συνήθεια των νεοελλήνων- η τάχα  είναι στα γονίδιά μας;-έχει εν πολλοίς μπλέξει τον τελευταίο καιρό στα κομματικά μας!!!

 

   Νομίζω πως ένα   πολλαπλό πρόβλημα αποτελεί «Η εγκληματικότητα των νέων» όπου σημειώνονται , αναλύονται και ομαδοποιούνται οι διάφορες μορφές – οι κυριότερες  βεβαίως, μιας  και θα μπορούσε να απαριθμήσει κανείς  τόσες όσες και οι άνθρωποι – όπως η κλοπή ,η επαιτεία, η αλητεία, ο εξωφρενισμός (  ο συγχρωτισμός, η ένδυση, η ανεμελιά, η έλλειψη υπευθυνότητας. κ.α.)

  Σε μια προσπάθεια να καθορίσει τα αίτια ο συγγραφέας – παιδαγωγός – διανοούμενος –καθορίζει την κληρονομικότητα, το οικογενειακό ή το κοινωνικό περιβάλλον  ( Αλλά για ποια οικογένεια όταν οι συνθήκες την αναγκάζουν να άγεται και να φέρεται ανερμάτιστη ; ) ο δρόμος, ο κινηματόγραφος η τηλεόραση το διαδίκτυο, το ραδιόφωνο,  κεφάλαια που όμως σηκώνουν πολλή συζήτηση δεδομένου ότι δύσκολα μπορεί να  καθορίσει κανείς τα υπέρ και τα κατά ανάγοντάς τα στα αμφιλεγόμενα .Ίσως θα μπορούσε να συνοψίσει ο αναγνώστης στο  «η χρήση ωφελεί ή κατάχρηση βλάπτει»  Και μόνο το γεγονός ότι ο συγγραφέας τολμά να τα θίγει αποτελεί έναν άθλο. Σίγουρα ο υπεύθυνος  αναγνώστης  θα  βάλλει τους αστερίσκους του !!!  

  Τέλος στην ενότητα «θρησκευτικές αναζητήσεις» με εισαγωγικό κεφάλαιο «φαινομενολογία της θρησκευτικής πίστης» ο αναγνώστης συναντά τον συγγραφέα  φιλόσοφο που  εδράζει τις απόψεις του  στην αρχαία  εν πολλοίς  γραμματολογία – Αριστοτέλης Πλάτων , Προσωκρατικοί αλλά και Παύλος και Πατέρες  και σύγχρονοι σκεπτόμενοι όπως οι Αθεϊστές, Μαρξιστές, αγνωστικιστές  και άλλοι που οδηγούν σε δύσκολους ατραπούς  τον απλό αναγνώστη. Μια ενότητα που απαιτεί ψαγμένους (κατά αγοραίαν έκφραση ) αναγνώστες και δεν μπορεί όσο κι αν προσπαθεί ο συγγραφέας – διανοούμενος να απλοποιήσει τα πράγματα. Ο αναγνώστης καλείται να τα κατανοήσει  αρκούμενος στη δογματική θέση της Βίβλου «πίστευε και μη ερεύνα» παραβλέποντας τη σοφή ρήση του Ναζωραίου «Ερευνάτε τας  γραφάς»

     Εξ άλλου μια ιδιαίτερη αναφορά στη μάνα μέσα από την ποίηση, και  την πεζογραφία    σε συνδυασμό με το θρησκευτικό γεγονός δίνει ένα συγκινησιακό τόνο στη όλη μελέτη αγγίζοντας τον αναγνώστη στην ευαισθησία του. Ωστόσο η άποψή μου  εν προκειμένω είναι ότι η ενότητα «Θρησκευτικές αναζητήσεις Είναι θέμα προς συζήτηση και όχι απλώς προς ανάγνωση.

   Από μια γενική θεώρηση  τα ΑΝΑΛΕΚΤΑ Β!» του κ. Δημήτρη Μαρκόπουλου  είναι  εργαλείο διαρκούς μελέτης καθώς υπεισέρχεται στο βάθος του θέματος μεταβάλλοντας  την ανάγνωση σε προβληματισμό  και έτσι μπορεί να το διαβάσει και να το χαρεί ο σύγχρονος αναγνώστης.

 Το απόλαυσα !      

   Σταύρος Ιντζεγιαννης

ΣΧΌΛΙΟ ΚΟΥΔΑΡΙΤΙΚΑ - ΤΑΚΗ ΤΣΟΝΑΚΑ

 Από τον Σταύρο Ιντζεγιάννη     

 

     ΤΑΚΗ ΤΣΟΝΑΚΑ

 

     ΚΟΥΔΑΡΙΤΙΚΑ

    

     Με τα ΚΟΥΔΑΡΙΤΙΚΑ ο Τάκης Τσονάκας ξαναγυρίζει σε μια μεγάλη του αγάπη. Τη συνθηματική γλώσσα των συντεχνιών που  χάθηκαν ή μεταλλάχτηκαν σε συνδικαλιστικό κίνημα και  που μαζί τους χάθηκε στο κύλημα των χρόνων, και η ιδιαίτερη εκείνη  γλώσσα τους που χαρακτήριζε την κλειστή κοινωνία τους.

    Στο κύλημα των χρόνων….Πόσα και πόσα δεν έχουν αλλάξει, άλλα ξεχασμένα ολότελα κι άλλα συντηρημένα στη μνήμη ή στις κιτρινισμένες φυλλάδες κάποιου μουσείου. Μερικά τους φυλαγμένα σαν πολύτιμες μαρτυρίες ενός τόπου και μια εποχής.  Εδώ μιας  συντεχνιακής ομάδας, όπως οι μάστορες χτίστες που τριγύριζαν τα χωριά και τις πόλεις τις Βαλκανικής « χτίζοντας και χτίζοντας» –όπως γράφει ο λεξικογράφος συγγραφέας , πιο σωστά ο ερανιστής ρομαντικός που έχει ορίσει να  φυλάει τις ιδιότυπες Θερμοπύλες του δικού του χρέους να διασώσει αυτή τη συνθηματική γλώσσα τους.

   Άγνωστη στον περισσότερο κόσμο, που γνώριζε ωστόσο την ύπαρξη τους κυρίως χάρη στα γεφύρια, που συχνά συνοδευότανε  από ιστορίες –θρύλους-για το στέριωμά τους.(Σχεδόν όλα τα γεφύρια της Βαλκανικής έχουν το δικό τους θρύλο για  ανθρωποθυσίες κάτι που διασώθηκε και μέχρι πρόσφατα  στην εποχή μας όπου στα θεμέλια κάποιου κτίσματος σφάζανε έναν κόκορα ). Κανείς δεν είχε ποτέ φανταστεί ότι είχαν και τη δική τους γλώσσα, που τους διευκόλυνε στις μεταξύ τους συνεννοήσεις και που άλλαζε από τόπο σε τόπο. Για παράδειγμα άλλη γλώσσα χρησιμοποιούσαν οι μαστόροι από τη Σιάτιστα  και άλλη οι μαστόροι από τα Λαγκάδια της Πελοποννήσου ή τα μαστοροχώρια  των Τζουμέρκων και της Βόρειας Ηπείρου.

   Προφορικός φυσικά ο λόγος διαδόθηκε και συντηρήθηκε  από γενιά σε γενιά , διαμορφωμένη κάθε  τόσο ή και εμπλουτισμένη από τις ανάγκες που παρουσιαζότανε κατά την εκτέλεση του έργου και με τις σχέσεις μεταξύ τους ή κυρίως με την ανάγκη της σχέσης τους  με τον εργοδότη .Ένας κόσμος ολόκληρος  από τον κάλφα μέχρι τον αρχιμάστορα. Λιθοξόοι, χτίστες, σχεδιαστές, οικονομικοί σύμβουλοι στα παζαρέματα με τους ιδιοκτήτες του έργου, όλοι εμπειρικοί αλλά πανάξιοι που θα τους  ζήλευαν πτυχιούχοι πολυτεχνείου.

   Αυτό που έχει να παρατηρήσει ο αναγνώστης, είναι, ότι αυτή η ιδιωματική γλώσσα δεν έχει καμιά σχέση με κάποια από τις γνωστές που  μιλιούνται και γράφονται, ώστε να αναζητήσεις  ετυμολογικές ρίζες. Κι αυτό είναι ο άθλος του Τάκη Τσονάκα που δεν είχε να διευκολυνθεί από γνωστές ή προϋπάρχουσες ρίζες. Για παράδειγμα: Η μανού, η τσιρικουμάτου =η κλέφτρα

# Ταμπάκισμα= το βρεξιμο. # Τζίγνω-=η φωτία #Δικάτσω=Τρώγω.

  Όπως εύκολα παρατηρεί κανείς καμιά τους δεν παραπέμπει, γραμματικά ούτε καν εικονοκλαστικά στο εννοούμενο.

   Σκοπός του Τάκη Τσονάκα σ` αυτή ή ιδιότυπη μάχη με τον χρόνο - σε μια εποχή σαν τη δική μας που ισοπεδώνει τα πάντα- είναι να διασώσει την παράδοση όχι μόνο σαν ιστόρημα αλλά και σαν γλωσσικό ιδίωμα κάποιων  ανθρώπων στους οποίους χρωστάμε-αν και πολλοί δεν το αναγνωρίζουν- το ότι στην εποχή τους έχτισαν  την Ελλάδα.

   Μακάρι – και υπογράφω πρώτος-η πολιτεία να  αναγνωρίσει και να βραβεύσει  αυτή την προσπάθεια.

 Σταύρος Ιντζεγιαννης

Μάης του 2021.